پیش از بررسی مفهوم ارز دیجیتال ملی چیست را بررسی کنیم (CBDC)، نیاز است که به دو اصطلاح اصلی دنیای رمزارزها، یعنی بلاکچین و ارزهای دیجیتال، توجهی داشته باشیم. بلاکچین به عنوان یک زیرساخت بسیار حیاتی در این حوزه شناخته میشود. این فناوری زیرساختی، زنجیرهای از بلوکهای داده را به صورت دیجیتال و بدون واسطه ذخیره میکند، که این بلوکها به صورت غیرقابل تغییر مرتبط با یکدیگر هستند. در این ساختار، اطلاعات به صورت امن و دائمی ذخیره میشوند و تغییر در یک بلوک به طور خودکار تأثیرگذاری بر سایر بلوکها دارد.
ارزهای دیجیتال نیز از بخش اساسی دنیای رمزارزها به شمار میآیند. این ارزها به صورت دیجیتال و برمبنای بلاکچین تولید، مدیریت، و انتقال پیدا میکنند. ارزهای دیجیتال میتوانند هر نوع دارایی مالی یا غیرمالی را نمایان کنند و با استفاده از بلاکچین، فرآیند تراکنشها را تسریع بخشیده و امنیت آنها را تضمین کنند.
مفهوم مدیریت غیرمتمرکز: بستری برای امکانات بیپایان
اصطلاحات بلاکچین و ارزهای دیجیتال را در نظر گرفته، حال نگاهی به مفهوم مدیریت غیرمتمرکز بیاندازیم. معنی بلاکچین
به عنوان یک تکنولوژی غیرمتمرکز عمل میکند که برخلاف سیستمهای متمرکز، توزیع و نگهداری دادهها را بر عهده تمام اعضای شبکه قرار میدهد. این ویژگی اساسی باعث افزایش امنیت و شفافیت در فعالیتهای شبکه میشود.
برای توضیح بهتر، میتوان از مثال بازی مونوپولی استفاده کرد. در یک سیستم متمرکز، یک بازیکن به عنوان مدیر بانک انتخاب میشود و امور مالی بر عهده او قرار میگیرد. اما در سیستم غیرمتمرکز، هر بازیکن میتواند نقش مدیریت پول را به اشتراک گذاشته و امور مالی را به صورت شفاف و توزیع شده مدیریت کند. این مدل از مدیریت، جلوی مسائل مربوط به تمامی یکنواختی و ممکن استغلال را میگیرد.
پیشنهاد می شود را مطالعه کنید صرافی غیرمتمرکز رمزارز
پیچیدگیها و چالشها: آغاز به چالش برانگیز تا به مفهوم ارز دیجیتال ملی برسیم
با درک بیشتر از این اصطلاحات، به میان مفهوم ارز دیجیتال ملی میرسیم. این ارزها توسط نهادهای مالی و امنیتی در هر کشوری ایجاد میشوند و به معنای واقعی کلمه، یک پارادوکس به وجود میآورند. چرا که این ارزها در یک زمینه غیرمتمرکز و با اصلیترین ویژگی بلاکچین، یعنی مدیریت غیرمتمرکز، طراحی میشوند در حالی که از سوی دیگر تحت نظر و کنترل حکومت یک کشور قرار دارند.
به عبارت دیگر، در یک ارز دیجیتال ملی، میخواهیم از تمایزی به نام ملی در یک فضای بینالمللی و غیر
متمرکز بهرهمند شویم و سرمایه گذاری در رمزارزها ها را بیاموزیم . این پارادوکس میتواند چالشها و سوالات زیادی را برانگیزد که برای حل آنها، لازم است به جوانب فنی و سیاستی این ارزها بپردازیم. با گشودن صفحهای جدید از مفهوم ارز دیجیتال ملی، میتوانیم در ادامه به تحلیل چالشها و راهکارهای احتمالی پرداخته و نقدها و انتظارات مرتبط با این نوع ارزها را بررسی نماییم.**
ویژگیهای بارز ارزهای دیجیتال ملی: ثبات، شفافیت، و کنترل مرکزی
ارزهای دیجیتال ملی یا ارزهای بانک مرکزی (CBDC) با ویژگیهای منحصر به فرد خود، جدای از رمزارزهای غیرمتمرکز، وارد صحنه شدهاند. یکی از ویژگیهای کلیدی این ارزها، عدم بامپ و دامپ آنها است، به این معنا که ارزش آنها با توجه به خرد جمعی و تقاضا تعیین نمیشود و هر واحد آن با یک نرخ ثابت معامله میشود. این ویژگی ثبات بسیار مهم برای کنترل تورم و پایداری اقتصادی به نظر میرسد.
انتقادات و موافقتها نسبت به این ویژگی وجود دارد. گروهی از منتقدان اعتقاد دارند که ثبات ارزهای دیجیتال ملی آنها را کاربردیتر از رمزارزهای غیرمتمرکز میکند. این نظر به دلیل افترا به فشردهسازی فنر نوسان ارزها و توانایی کنترل نوسانات توسط نهادهای حاکمیتی است.
متخصصین حوزهی رمزارز هم توجه به این نکته دارند که عدم توانایی کنترل نوسانات ممکن است به ورشکستگی بانکها و تورم شدید منجر شود. این مسئله به خصوص در کشورهایی که برخی از بانکها در حال ورشکستگی هستند و تورم در حال افزایش است، اهمیت بیشتری پیدا میکند.
با این همه، ترکیبی از ثبات و کنترل مرکزی، ارزهای دیجیتال ملی را به یک گزینه جذاب میان رمزارزها تبدیل کرده است. این ارزها با کنترل مرکزی حکومتی، قدرت را در دست دارند و در عین حال تلاش میکنند شفافیت را کاهش دهند تا امکان ردگیری تراکنشها به حداقل برسد.
چالشها و انتظارات: شفافیت در معرض خطر؟
یکی از چالشهای اصلی که ممکن است با ویژگی شفافیت ارزهای دیجیتال ملی همراه باشد، این است که نهادها یا افرادی که توان دسترسی به زنجیرهی بلوکها را دارند، میتوانند به طور محدود و تحت نظر، تراکنشها را ردگیری کنند. این ممکن است با تفریغ از شفافیت متداول در بلاکچینهای غیرمتمرکز، منجر به گسترش ترس از نظارت و کنترل شود.
در مقابل، نهادهای ملی در تلاش هستند تا مکانیزمهایی را پیادهسازی کنند تا این شفافیت را به حداقل برسانند و فقط افراد یا نهادهای انتخاب شده دسترسی به این اطلاعات را داشته باشند. این تعادل بین شفافیت و حریم خصوصی، یکی از چالشهایی است که ارزهای دیجیتال ملی در مسیر توسعه و پذیرش خود با آن مواجه هستند.
در نهایت، این ارزها به عنوان یک گزینه نوین در حوزه رمزارزها مطرح شدهاند و تا چه اندازه میتوانند در جذب تأیید و استقبال عمومی موفق باشند، وابسته به این چالشها و راهکارهایی است که در پیشگیری یا حل آنها اتخاذ میکنند.
ارز دیجیتال ملی در باهاما، نیجریه، سوئد و چین: یک نگاه گسترده
1. ارز دیجیتال ملی در باهاما (The Sand Dollar):
باهاما، به عنوان یک مجمعالجزایر، به عنوان اولین کشوری بود که ارز دیجیتال ملی خود را تحت عنوان “The Sand Dollar” معرفی کرد. این اقدام اهدافی چون یکپارچهسازی تبادلات در بستر بلاکچین و جلوگیری از پولشویی را در پی داشت. جغرافیای متفاوت باهاما، این کشور را به یک محیط مناسب برای استفاده از ارزهای دیجیتال ملی تبدیل کرده است.
2. ارز دیجیتال ملی در نیجریه (eNaira):
نیجریه نیز از جمله کشورهای پیشگام در معرضه ارز دیجیتال ملی بوده و موفق به توسعه ارز دیجیتال ملی خود با نام “eNaira” شده است. اما تاکنون، استقبال محدودی از این رمزارز در بین جمعیت نیجریه صورت گرفته، که نشاندهنده تحقق موفقیت آن در جلب استقبال عمومی نیست. این مسئله میتواند به چالشهایی در مسیر پذیرش ارز دیجیتال ملی در این کشور منجر شود.
3. ارز دیجیتال ملی در سوئد (e-Krona):
سوئد با ارز دیجیتال ملی به نام “e-Krona” در مسیر آزمایش و طی فرآیندهای آزمایشی است. این کشور، تا زمانی که اطمینان از دسترسی و استفاده آسان توسط تمامی اقشار جامعه را نیابد، اقدام به معرفی رسمی این رمزارز نخواهد کرد. توجه به این نکته حائز اهمیت است که سوئد با توجه به نقش فعال در تکنولوژی و نظام بانکی پیشرفته، میخواهد یک ارز دیجیتال ملی کاربردی و امن ارائه دهد.
4. ارز دیجیتال ملی در چین (یوان دیجیتال – e-CNY):
چین، به عنوان یکی از کشورهای پرجمعیت دنیا، در توسعه یک ارز دیجیتال ملی به نام “یوان دیجیتال” یا “e-CNY” دخیل است. با وجود قوانین بازدارنده، چین نیز مانند سوئد در حال آزمایش این رمزارز به منظور پیشگیری از خطرات احتمالی است. اما تاکنون، نتایج نهایی این آزمایشات و کاربردهای ارز دیجیتال ملی چین هنوز مشخص نشده است و باید منتظر بررسی دقیقتر آن باشیم.
با این تفاسیر، مسیر توسعه ارزهای دیجیتال ملی در این کشورها و چالشها و راهکارهایی که در پیشگیری یا حل آنها اتخاذ میکنند، موضوعی اساسی برای توجه جامعه بینالمللی است.
جمعبندی:
در این مقاله، به بررسی یکی از پارادوکسهای جالب قرن، یعنی ارز دیجیتال ملی پرداختیم. در حالی که برخی از منتقدان این جریان معتقدند که در صورت موفقیت حاکمان در پذیرش ارز دیجیتال ملی، این ارزها به مرور زمان جایگاه واقعی خود را پیدا خواهند کرد، دیدگاه دیگران به توان مخالفت دولتها با این پدیده اشاره دارد.
گرچه زمان ممکن است پاسخهای نهایی را در مورد آینده ارزهای دیجیتال و ارزهای دیجیتال ملی فراهم کند، اما در حال حاضر این تضاد میان ارائهکنندگان ارزهای دیجیتال و حاکمان بر جای است. این مواجهه میان انسانهای معمولی و حاکمین، مسیر نهایی تعیینکنندهای برای آینده ارزهای دیجیتال خواهد بود و ما باید صبر کنیم تا نتایج این جنگ به روشنی نمایان شوند.
بدون دیدگاه